Deprem Çantası (72 Saatlik Acil Durum Kiti) Nasıl Hazırlanır? Dünyanın En İyi Uygulamalarıyla Eksiksiz Rehber

Temel İlke: 72 Saat Kuralı ve Kit Türleri

• Ev kiti (72 saat): Evde barınmanın mümkün olduğu senaryolarda en az 3 gün; mümkünse 7–14 güne kadar su, gıda ve kritik ekipman.
• “Go-bag”/sırt çantası (tahliye): Kapı yanında, kolay taşınır (10–15 kg’ı geçmeyen) ve hemen alınabilir içerik.
• İş ve araç kiti: İşyerinde ve araçta ayrı mini set; eve dönmek veya bir geceyi güvenle geçirmek için.

Su ve Gıda: Ne Kadar, Nasıl?

Su: Kişi başı günde en az 3–4 litre (ABD tavsiyesi: 1 galon ≈ 3,78 L). Evde kalma senaryosu için 2 haftaya kadar stok düşünülebilir. Taşınabilir çantada 1–2 gün yetecek şişe su + su arıtma tableti/filtre ekleyin.
Gıda: 3 gün yetecek, pişirme gerektirmeyen, düşük sodyumlu, yüksek kalorili ve dayanıklı seçenekler (konserve, protein/enerji barı, kuru meyve, tahin–pekmez). Manuel konserve açacağı unutmayın. Evde daha uzun süreli stok tutabilirsiniz.

Çantanın Omurgası: Standart Liste

• İlk yardım seti (bandaj, sargı, steril gaz, antiseptik, turnike/turnike alternatifi, yanık örtüsü, ağrı kesici, antihistaminik, ishal kesici, termometre, makas, pens, tek kullanımlık eldiven)
• İlaçlar: Düzenli ilaçlarınızdan en az 7 günlük yedek; yedek gözlük/lens ve solüsyon. Reçete kopyaları ve doktor bilgisi.
• Aydınlatma ve haberleşme: El feneri (tercihen kafa feneri), yedek piller, pilli veya kol çevirmeli radyo, düdük.
• Güç ve bağlantı: Yüksek kapasiteli powerbank (en az 10.000 mAh), çoklu kablo, mümkünse küçük güneş paneli.
• Koruyucu ekipman: N95/FFP2 maske, çalışır eldiven, koruyucu gözlük/gözlük, küçük toz maskeleri. Japonya tarzı afet kaskı (varsa).
• Araç–gereç: Çok amaçlı çakı/araç, gaz–su vanası anahtarı, çakmak/kibrit (su geçirmez), kanal bandı/duct tape, halat/paraşüt ipi, katlanır bıçak, kompakt yangın söndürücü (ev için).
• Hijyen: Islak mendil, el dezenfektanı, sabun, diş fırçası–macunu, tuvalet kâğıdı, ped, bebek bezi, çöp torbası, portatif tuvalet torbası/jel (özellikle apartmanlarda çok faydalı).
• Giyim–barınma: Mevsime uygun katmanlı giysi, termal içlik, yağmurluk/ponço, sağlam çorap ve ayakkabı, termal battaniye, hafif uyku tulumu.
• Nakitsiz kalmayın: Nakit (küçük kupür), yedek anahtarlar.
• Harita ve kimlik: Şehir planı/ilçe haritası, önemli adresler, acil durum iletişim kartı.

Belgeler ve Dijital Yedekler

Kimlik, ruhsat, tapu, DASK, sağlık kayıtları, reçeteler, pasaport vb. renkli fotokopileri ile USB bellek/şifreli bulut yedeğini su geçirmez dosyada saklayın. Bir kopyasını da şehir dışındaki güvendiğiniz kişide bulundurun.

Özel Gruplara Göre Uyarlama

Bebek/Çocuk

• Mama, biberon, yeterli su, emzik; bebek bezi, pişik kremi, ıslak mendil
• Yedek kıyafet, battaniye, sevdiği küçük bir oyuncak/kitap

Yaşlılar ve Kronik Hastalıklar

• İlaçlar (7–14 gün), cihaz pilleri/şarjları (işitme cihazı, CPAP vb.)
• Hastalık özeti, reçete listesi, doktor ve eczane iletişimi

Engellilik Durumu

• Yedek tekerlekli sandalye iç lastiği/onarım seti, mobilite için katlanır çözümler
• Görme/işitme için erişilebilir alarm (titreşimli saat, flaş uyarı), Braille/ikon etiketler

Evcil Hayvan

• 2–3 gün yetecek mama–su, mama kabı, tasmalık/taşıma çantası, tuvalet ped/kum
• Aşı karnesi fotokopisi, mikroçip numarası ve güncel fotoğraf

İletişim ve Aile Planı

• Dış bölge irtibat kişisi: Aile bireyleri, şehir dışındaki tek bir kişiye kısa mesaj atmayı kararlaştırsın (arama şebekesi kilitlenebilir).
• Buluşma noktası: Ev çevresi ve mahalle dışı olmak üzere iki alternatif.
• Telefon ayarları: Android Deprem Uyarıları açık; bildirim/konum izinleri ve pil kısıtlamaları kontrol edildi. iPhone’da “Hükümet/Acil Uyarılar” ülkeden ülkeye değişebilir.
• “ICE” (In Case of Emergency) kişi kartı: Telefon ve cüzdanda.

Ev Güvenliği: Hasarı ve Riski Azaltın

• Dolapları duvara sabitleyin, ağır eşyaları alt raflara indirin; avize ve aynaları oturma–uyuma alanlarından uzaklaştırın.
• Gaz, su ve elektrik vanalarının yerini öğrenin; uygun anahtarı çantaya ekleyin. Küçük yangın söndürücü edinip bakımını yaptırın.
• Sarsıntıda Çök–Kapan–Tutun; asansörü kullanmayın. Camlardan uzak durun.
• Kıyıdaysanız sarsıntıdan sonra hemen yükseğe (tsunami riski) ve açık alanlara yönelin.

Apartmanda Yaşayanlara Küçük Farklar

• Portatif tuvalet torbası/jel ve koku bariyeri malzemesi özellikle faydalı.
• Merdiven inmek zorunda kalabileceğiniz için hafif ve sabitlenmiş çanta/çapraz askı tercih edin; el feneri + yedek pil üst cebinizde olsun.

Araba ve İş Yeri Kitleri

Araç: Su, atıştırmalık, battaniye, yağmurluk, reflektif yelek, ilk yardım, eldiven, el feneri, cam kırıcı–kemer kesici, harita.
İş: Küçük powerbank, fener, düdük, rahat ayakkabı, çorap, atıştırmalık, kişisel ilaçlar, maske ve eldiven.

Bakım Takvimi: Çantayı “Canlı” Tutun

• Her 6 ayda bir: Su–gıda son kullanma tarihleri, piller, ilaçlar, çocuk kıyafet bedenleri.
• Mevsim geçişlerinde: Yaz/kış kıyafet ve ekipman rotasyonu.
• Adres–telefon değişirse: İletişim kartlarını güncelleyin; tatbikat yapın.

Deprem Anında Ne Yapmalı? (Kısa Rehber)

• Çök–Kapan–Tutun: Dizlerin üzerine çök, sağlam bir eşyanın altına veya yanına kapan, düşmemek için tutun.
• Asansörü kullanma. Sarsıntı bitene kadar merdivene yönelme; eşya düşmelerine dikkat et.
• Gaz/elektrik: Güvenliyse ana vanayı ve sigortayı kapat, açık alev kullanma.
• Açık alandaysan: Binalardan, direk ve köprülerden uzak dur.

Hızlı Liste (60 Saniyede Kontrol)

• Su (kişi/gün ≥ 3–4 L) • Gıda (3 gün) • İlk yardım • İlaç (≥ 7 gün)
• Fener + pil • Radyo • Düdük • Powerbank • Çok amaçlı çakı
• N95/FFP2 maske • Eldiven • Gözlük • Yağmurluk • Termal battaniye
• Belgeler (kopya + dijital) • Nakit • Harita • Yedek anahtar
• Bebek/yaşlı/engelli/pet için ekler • Portatif tuvalet torbası

Yanlış Bilinenler

• “İki şişe su yeter” → Yetersiz. Kişi/gün ~3–4 L hedefleyin; taşınabilirlik için arıtma çözümleri ekleyin.
• “İlk yardım setine gerek yok” → Ufak kesik–yanıklarda bile erken müdahale kritiktir.
• “Yanımda nakit taşımam” → POS/ATM çalışmayabilir. Küçük kupür bulundurun.

Atıf: Deprem Uygulamaları Rehberi

Deprem anında “son depremler” ve “yakınımdaki deprem oldu mu” sorularına hızlı yanıt almak ve erken uyarı (EEW) bildirimlerini doğru kurmak için şu rehbere göz atın: Deprem Uygulamaları: Son Depremler & Yakınımdaki Deprem. Bu yazı; Android Deprem Uyarıları, Rasathane/Kandilli, AFAD ve EMSC LastQuake gibi güvenilir kaynakları tek yerde özetler, ayar adımlarını ve “kör bölge” gerçeğini açıklar. Deprem çantasıyla birlikte dijital hazırlık tamamlanır.

İndirilebilir Kaynaklar ve Daha Fazlası

• ABD resmî acil durum kiti kontrol listesi: ready.gov/kit
• Depreme hazırlık sayfası (plan + su–gıda miktarları): ready.gov/earthquakes
• Amerikan Kızıl Haçı deprem güvenliği/kit önerileri: redcross.org
• USGS deprem kiti önerileri (gaz anahtarı, yangın söndürücü vb.): usgs.gov
• AFAD: Afet çantası ve deprem öncesi–anı–sonrası önlemler: afad.gov.tr – öncesi/anı/sonrası
• Tokyo “Bosai” rehberi (stok, kask, portatif tuvalet gibi pratikler): Tokyo Metropolitan Government
• IFRC (Kızılhaç/Kızılay) aile güvenlik planı kontrol listeleri: ifrc.org

Yasal not: Bu yazı genel bilgilendirme amaçlıdır. Önerilen miktarlar ve ekipmanlar yerel koşullara göre değişebilir. Acil durumda 112’yi arayın, AFAD ve yerel yönetim duyurularını takip edin.